1942'de Afyon'un Dinar kazasında doğdu. Orta öğrenimini Çivril ve Ispar*ta'da yapan Saray, 1961-1966 arasında İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Tarih Bölümü'nü bitirdi. 1968-1978 yılla*rı arasında doktora çalışmaları için bu*lunduğu İngiltere'de 'The Turkmens in the Age of Imperialism' adlı teziyle Dok*tor oldu. 1978'de mezun olduğu üniver*sitede hocalığa başlayan Dr. Saray, 'Rus işgali Döneminde Osmanlı Devleti ile Türkistan Hanlıkları Arasındaki Siyasi Münasebetler (1775-1875)' adlı teziyle 1983'de Doçent, 'Afganistan ve Türkler' adlı teziyle de 1988'de Profesör oldu. 8 Kasım 1995'te Atatürk Araştırma Merkezi Bilim Kurulu Asli Üyeliğine seçi*len Prof. Dr. Mehmet Saray, Mayıs 1992-Ekim 1996 arasında T.C. Dışişleri Bakanlığı'nda Türk Cumhuriyetlerine yönelik Başdanışmanlık görevinde bu*lundu. Bu görevi esnasında Türk Cum*huriyetleri bilim adamları ile birlikte ha*zırlanan 'Ortak Türk Edebiyatı', 'Ortak Türk Sözlüğü' ve 'Ortak Türk Alfabesi' projelerinin yürütücülüğünü yaptı. Halen İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi'nde Türkiye Cumhuriyeti ve Yeni Türk Cumhuriyetleri tarihleri üzerinde ders vermektedir. İngilizce ve Rusça bilen Prof. Dr. Mehmet Saray'ın 20'den fazla Türkçe ve İngilizce yayınlanmış kitabı ve 100'den fazla ilmi makalesi mevcuttur.
