I-Frigyalılar: MÖ 1200’lerde bu topraklara yerleşmişlerdir. Frigya epiktet içinde ve Akmonya ilçesine bağlı Diyokliya Kasabası, Hocalar ilçesi Ahırhisar Kasabası olduğu köy camii kapısı içindeki bir şehir yazıtından anlaşılmıştır.
II-Lidyalılar: MÖ 670 yıllarında Frigya krallığını yıkarak bu topraklara sahip olmuşlardır. Tarihte ilk madeni parayı basıp kullananlar Lidyalılardır.
III-İlçe Topraklarının Türklerin Eline Geçmesi: Emir Afşinin Eskihisar VE Honoz kalelerini ele geçirdiği dönemde Bizans, Türkleri Anadolu’dan çıkarmak üzere harekete geçti. Malazgirt Savaşı’nda Bizans orduları yenilince 1071’de Anadolu Selçuklulara açılmış oldu ve Afyonkarahisar, Akdağ kesimine dek Dolathan (Hocalar Devlethan Köyü) ve Emersanduk kuvvetlerince ele geçirildi. Böylece ilçe toprakları Türklerin eline geçmiştir.
1113 yıllarında I. Kılıçaslan’ın oğlu Mesut zamanında Türkmen oymakları Anadolu’ya yerleşmeye başlamışlardır. Bunlardan Çepni oymağı, Hocalar Çepni köyüne yerleştirilmiştir.
1243’de Kösedağ Savaşı’nda Anadolu Selçukluları Moğollara yenilince Anadolu’nun siyasi birliği bozuldu, çeşitli beylikler ortaya çıktı. Bu beyliklerin çoğu Moğollara ağır vergiler ödüyordu. Bu beyliklerden Sahipata Beyliği Afyonkarahisar’da kuruldu. Daha sonra Eşrefoğulları Beyliği ve Germiyanoğulları Beyliği hüküm sürmüştür.
IV-Osmanlılar: İlçe toprakları 1429’da Germiyan hükümdarı Yakup Bey’in vasiyeti ile II. Murat zamanında tamamen Osmanlıların eline geçti. Osmanlı Dönemi’nin sonlarında Trablusgarp savaşı (1911–1912), Balkan Savaşı (1912–1913), I. Dünya Savaşı (1914–1918)’ndaki Kafkas, Çanakkale, Filistin, Suriye, Irak ve diğer Yemen, Medine, Makedonya, Galiçya cephelerinde ilçelerimizden birçok şehit verilmiştir.
V-Cumhuriyet Dönemi: İlçemiz 1939 yılında bucak olmuş ve aynı yıl nahiye müdürü atanmıştır. 1942 yılında mahkeme kurulmuş ve ilk defa Sulh Ceza Mahkemesi hizmet vermeye başlamıştır. 1964 yılında mahkeme kaldırılmış yine bucak olarak yerini almıştır. 5 Haziran 1972 tarihinde belediye kurulmuş ve 20 Mayıs 1990 tarihinde ilçe olarak yerini almıştır. Genç Türkiye Cumhuriyeti İlke ve İnkılaplarına bağlı olarak varlığını sürdürmektedir.
İlçemiz Afyon iline 100km uzaklıkta olup 1990 yılında ilçe olmuştur. Sandıklı ve Banaz ilçelerini birleştiren karayolu üzerinde Sandıklı’ya 38km, Banaz’a 35km uzaklıktadır.
Anadolu eski çağlardan bu tarafa pek çok medeniyetlerin beşiği olmuştur. Bu topraklar üzerinde kurulmuş olan yerleşim yerlerinden birisi de Hocalar ilçesidir. Ahırdağları’nda bulunan Bronz Hitit heykeli yörenin çok eski dönemlerden beri önemli bir yerleşim merkezi olduğu izlenimini vermektedir.
